Matura 6 maja 1925 roku, 96 lat temu była rozpaczliwie zapamiętana przez uczniów. Doszło do największej zbrodni dokonanej w polskiej szkole. W gimnazjum w Wilnie w wyniku ostrej strzelaniny zginęło pięć osób, a dziewięć zostało rannych. Była jedną z pierwszych w Europie na tak dużą skalę, wcześniej takie zajścia kończyły się śmiercią jednej lub dwóch ofiar. W wyniku ostrej strzelaniny w wileńskim gimnazjum zginęło pięć osób, a dziewięć zostało rannych.
Pamiętna matura
Odbywająca się matura 6 maja 1925 roku w gimnazjum męskim im. Joachima Lelewela w Wilnie. Ten dzień boleśnie zapisał się w pamięci wszystkich. O godzinie 11:05 rozpoczął się egzamin maturalny z matematyki. Uczeń-Stanisław Ławrynowicz, nie zważając na upomnienia komisji egzaminacyjnej prowadził, konwersację ze swoim kolegą. W ten sposób przeszkadzali innym uczniom w związku z tym, interweniował dyrektor Edward Biegański, zabrał Ławrynowiczowi arkusz egzaminacyjny. Nikt się nie spodziewał tego, co się wkrótce wydarzy.
Stanisław czuł ogromną niechęć i rozżalenie do dyrektora, te uczucia wybuchły niczym eksplodująca bomba. Chłopak wyciągnął z kieszeni rewolwer i wycelował do Biegańskiego. Dwa strzały po kolei, raniły dyrektora w rękę i nogę. Koledzy rzucili się w stronę Ławrynowicza z pewnością po to, by powstrzymać go przed dalszym szaleństwem. Jednak Ławrynowicz upuścił broń, oswobodził jedną rękę, po czym wydobył z kieszeni granat ręczny i rzucił go przed siebie.
W wyniku eksplozji na miejscu śmierć poniósł sam Ławrynowicz, jeden z szamoczących się z nim uczniów Tadeusz Domański oraz inny abiturient, śmiertelnie ranny odłamkiem Aleksander Zahorski, który był harcerzem. Oprócz dyrektora Biegańskiego ranni zostali uczniowie Bończa-Osmołowski, Studziński, Borysewicz, Toczydłowski, Symonowicz, Wojtkiewicz, Nawrocki i Gliński. Profesor Jankowski zmarł osiem godzin później w szpitalu. Ranny został wspomnianywcześniej dyrektor Edward Biegański oraz ośmiu uczniów (w tym ciężko ranni Toczydłowski, Dubiński, Borysowski).
Z medialnych przekazów wynikało, że wersji zdarzeń było kilka. Jedną z nich było to, że podczas szamotaniny z Ławrynowiczem, Aleksander został śmiertelnie postrzelony.
Drugi zamachowiec
Matura tego roku była najgorszym koszmarem. Niedługo po eksplozji do akcji wkroczył przyjaciel Ławrynowicza, Janusz Obrąpalski, dla którego-„wyniki egzaminu były również niekorzystne”. Uczeń wyciągnął rewolwer i zaczął strzelać do komisji egzaminacyjnej, raniąc w brzuch nauczyciela fizyki Jana Jankowskiego. Chwilę potem chłopak odebrał sobie życie strzałem w skroń. Jankowski zmarł następnego dnia. Podczas śledztwa przy ciele Ławrynowicza znaleziono drugi granat, który nie eksplodował. W trakcie śledztwa okazało się, że strzelanina była przygotowana przez napastników dużo wcześniej. W jednym z budynków szkolnych znaleziono granaty szturmowe i ładunek wybuchowy. Następnie, policja dotarła do listu pożegnalnego Obrąpalskiego. Ten dzień bardzo odbił się na psychice przystępujących do egzaminu. Wszyscy byli ogromnie zagrożeni.
Najbardziej prawdopodobnym motywem był zły stan psychiczny obydwu sprawców, którzy nie byli w stanie dostosować się do szkolnego trybu życia po doświadczeniach wojennych (Ławrynowicz brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej, natomiast Obrąpalski w jej wyniku stracił cały rodzinny dobytek).
Źródło:Strzelanina w gimnazjum w Wilnie – Wikipedia, wolna encyklopedia
