Wakacje, czas wyczekiwany przez dzieci i młodzież, mają swoją ciemną stronę. W tym czasie znacząco wzrasta liczba zaginięć wśród nieletnich. Według policyjnych statystyk, każdego roku w okresie wakacyjnym zgłaszanych jest ponad 2000 zaginięć osób małoletnich. Spośród nich zdecydowanie największą grupę stanowią nastolatkowie.
Czas wolny
Słoneczne, letnie dni i wolny czas sprzyjają dziecięcej i młodzieńczej kreatywności. To naturalne, iż młodzi ludzie szukają sposobów na możliwie najbardziej satysfakcjonujące spędzenie wakacji. Poszukiwanie ciekawych, nieznanych dotąd zabaw, miejsc, czy nowych znajomości od wielu pokoleń wpisują się obraz wakacji. Warto jednak zdawać sobie sprawę, iż nie każde z nich okażą się bezpieczne.
Swoboda w wakacje
Im starsze jest dziecko, tym bardziej zależy mu na swobodzie- szczególnie w wakacje. Prośba o samodzielne wyjście na plac zabaw, pobliskie boisko czy do kolegi nie zdziwi chyba żadnego rodzica. Z kolei nastolatki ochoczo ,,włóczą się’’ po mieście. Trudnym, jeśli nie niemożliwym zadaniem jest całkowite kontrolowanie nieletniego w każdej chwili jego wolnego czasu. Rodzice przeżywają dylemat, na ile powinni kontrolować swoją pociechę, a w jakim stopniu zaufać jej i pozwolić na samodzielność. Rozwiązanie tego problemu jest kwestią indywidualną, zależną od wielu czynników. Warto jednak zdawać sobie sprawę z możliwych zagrożeń i rozmawiać o nich z dzieckiem- niezależnie od tego ile ma lat.
Wakacje nie takie bezpieczne
Poniżej opisano kilka rodzajów zagrożeń, z jakimi mogą spotkać się dzieci i młodzież- szczególnie w wakacje.
Porwanie przez nieznajomego
Porywacze mogą zaatakować zarówno młodsze, jak i starsze dzieci czy nastolatków. Ich atak może mieć miejsce praktycznie wszędzie. Mimo to, najbardziej niebezpieczne wydają się miejsca odludne, pozbawione monitoringu, o ograniczonej widoczności (np. zasłonięte drzewami, budynkami). Bez względu czy dziecko wybiera się na osiedlowy plac zabaw, do kolegi lub spacer z przyjacielem, należy uświadomić je, by unikało rozmów z nieznajomymi, nie dawało się im zagadywać, a w przypadku niepokojących sygnałów od razu wzywało pomoc, krzyczało i podejmowało próbę ucieczki.
Niebezpieczeństwo ze strony znajomych
Choć wydawać by się mogło, iż koledzy, ich rodzice czy pierwsza sympatia to towarzystwo, przy którym można czuć się bezpiecznie, nie zawsze tak jest. Krzywdę może wyrządzić także ten, kogo się wcześniej zdało i lubiło. Dzieci i nastolatkowie mogą doświadczyć ze strony znajomych osób nie tylko takich krzywd jak uprowadzenie, pobicie czy molestowanie seksualne, ale także nieodpowiedzialnych zachowań (nawet w zamiarze zabawy), które mogą doprowadzić do uszczerbku na zdrowiu czy życiu. Nawet znajomy może wydać dziecko czy nastolatka człowiekowi lub grupie o złych zamiarach. W związku z tym, warto nauczyć pociechę zasady ograniczonego zaufania i samodzielnej oceny sytuacji zamiast ślepego podążania za grupą.
Samodzielne podróże
Młodzi ludzie prędzej czy później zaczną podróżować samodzielne- czy to do kolegi z innego miasta lub krewnego, na koncert, imprezę, czy wypad nad wodę. To ważne, by nauczyć młodego człowieka szczególnej ostrożności i uwagi podczas podróży. Dotyczy to zarówno kwestii logistycznych, jak i ochrony własnego bezpieczeństwa. Dokładna weryfikacja kierunku jazdy autobusu lub pociągu, pilnowanie swoich rzeczy osobistych, zachowanie kontaktu telefonicznego z rodzicem oraz umiejętność rozpoznania zagrożenia ze strony innych podróżujących transportem publicznym to podstawowe zasady zachowania bezpieczeństwa w podróży. Warto także wytłumaczyć młodemu podróżnikowi, jakie zagrożenia są związane z jazdą autostopem i wytłumaczyć, by nie korzystało z tego sposobu przemieszczania się.
Używki
Niestety, używkami zaczynają interesować się już dzieci, które podpatrują starszych kolegów, rodzeństwo, czy celebrytów. Zainteresowanie to przybiera na sile w wieku nastoletnim, kiedy młodzi ludzie szukają sobie nowych, ,,dorosłych’’ rozrywek. Warto rozmawiać na ten temat z pociechą i ostrzegać przed zgubnymi skutkami utraty kontroli nad sobą po spożyciu alkoholu czy zażyciu narkotyków. Istotne jest, by młody człowiek nie ulegał namowom znajomych oraz zwracał uwagę na to, by nie zażyć substancji psychoaktywnych nieświadomie- dosypanej do picia lub jedzenia.
Ucieczka z domu
Pragnienie wakacyjnej swobody stanowi częste źródło konfliktów nieletnich z ich rodzicami czy opiekunami. Zakaz udziału w imprezie, wyjazdu ze znajomymi, czy kontrola rodzicielska mogą wzbudzić w nastolatku chęć wyrwania się. Czasem ucieczka może wynikać wyłącznie z chęci złamania jednorazowego zakazu czy przeżycia przygody. Nie należy wykluczać jednak zamiaru całkowitego porzucenia domu. Problem tzw. “gigantów” dotyczy najczęściej młodzieży w wieku 13-17 lat.
Nieodpowiedzialność opiekunów
To zrozumiałe, że podczas wakacyjnych wyjazdów dorośli też chcą odpocząć, zaznać relaksu czy rozrywek. Należy jednak pamiętać, że zapewnienie dziecku opieki stanowi priorytetowe zadanie, od którego nie ma wakacji. Opiekun nie powinien pozostawiać dziecka bez opieki, spuszczać go z zasięgu wzroku, czy też pozostawiać samemu sobie. Na całym świecie grasują szajki porywaczy, które wykorzystują wakacyjną lekkomyślność opiekunów, by skrzywdzić ich dziecko.
Udane wakacje
Życzymy dzieciom i młodzieży udanych, bezpiecznych wakacji. Mamy nadzieję, że każde wyjście czy podróż zakończy się szczęśliwym powrotem do domu.
Źródła:
- https://poranny.pl/pedofile-porwania-handel-ludzmi-w-czasie-wakacji-gina-dzieci/ar/5324440
- https://www.policja.pl/pol/aktualnosci/114174,Wakacje-nie-zwalniaja-rodzicow-z-odpowiedzialnosci.html